Bodynamic
Mapa ciała
Najistotniejszym narzędziem w Bodynamic jest mapa ciała (ang. Bodymap), czyli złożony i precyzyjny schemat ujmujący zarówno zasoby, jak i blokady w ciele klienta, zaznaczone na podstawie wzorców reakcji mięśniowych i powięziowych powiązanych bezpośrednio z treścią psychologiczną. Mapa ciała powstaje w oparciu o badanie palpacyjne ponad 125 mięśni (i/lub par mięśni). Jest ona stosowana jako wielopoziomowe narzędzie pomocne w określaniu osobowości klienta. Oferuje unikalny całościowy obraz etapów rozwojowych, struktury charakteru oraz funkcji ego. Bodymapa pomaga też terapeucie określić, w jaki sposób klient może skorzystać z różnych rodzajów terapii.
We wczesnych latach siedemdziesiątych XX wieku Lisabeth Marcher i jej bliscy współpracownicy opracowali i przenalizowali około dziesięciu tysięcy raportów zawierających szczegółowe dane z sesji terapeutycznych oraz obserwacje dotyczące rozwoju dziecka. Pracę tę kontynuowali i udoskonalali później wszyscy członkowie-seniorzy duńskiego Instytutu Bodynamic w oparciu o swoją praktykę kliniczną. Te badania empiryczne stały się fundamentem wiedzy zawartej w modelu Bodynamic.
Metoda Bodynamic rozwijała się i pogłębiała tak intensywnie, że wkrótce napotkała na nowe wyzwanie. Zbierano niezliczone ilości danych: o wzorcach reakcji pojedynczych mięśni i powiązanych grup mięśniowych, o współzależnościach pomiędzy setkami reakcji mięśniowych ciała, o ich roli w fizycznym i psychicznym rozwoju człowieka, opisanym za pomocą struktur charakteru, postaw oraz funkcji ego, o ich wpływie na proces psychoterapeutyczny oraz postępy w terapii u dorosłych klientów. Wszystkie te dane stały się tak szczegółowe i złożone, że wymagały nowego sposobu porządkowania. W przeciwnym razie bogactwo ich pozostałoby niemożliwe do wykorzystania dla kogokolwiek z wyjątkiem kilkorga wyspecjalizowanych ekspertów.
Mapa ciała została stworzona w odpowiedzi na ten ogrom nieprzetworzonych danych, jako metoda stosowana do tworzenia założeń ogólnych, ale także w indywidualnym procesie każdego klienta. Mapa ciała pozwala uporządkować dane o psychice i fizjologii danej osoby na jednym schemacie, który zawiera widok przodu i tyłu ciała oraz przodu głowy. Mapa ta ilustruje ponad 125 punktów testowych po każdej stronie ciała (lewej i prawej) i wykorzystuje 9 barw, głównie w skali od czerwieni do błękitu, aby zilustrować aspekty jakościowe reakcji poszczególnych mięśni oraz części mięśni i powięzi. Pokazuje także ich powiązanie z treścią psychologiczną. Stosując ten test można zidentyfikować traumę szokową oraz zespół stresu pourazowego (PTSD).
Jak mówi Lisabeth Marcher, twórczyni Analizy Bodynamic, "nanosimy na mapę wzorce zahamowanych, brakujących i zdrowych impulsów, które powinny pojawić się na każdym etapie rozwoju i pomagamy klientowi zbudować nowe poczucie najgłębszych warstw własnego istnienia".
Mapa ciała może służyć także za bardzo precyzyjny test osobowości, bazujący na Systemie Bodynamic. W klinice traumy działającej przy jednym ze szpitali klinicznych w Danii przeprowadzono badanie pilotażowe w celu porównania wyników otrzymanych za pomocą czterech różnych testów i metod diagnostycznych używanych w psychologii, psychiatrii i psychoterapii z wynikami otrzymanymi z pomocą mapy ciała. Jedną z zastosowanych metod był test Rorschacha. Wyniki tego badania ujawniły wiele interesujących korelacji:
- Wyniki otrzymane z testu Rorschacha oraz z mapy ciała wykazały wysoką zbieżność, wyższą niż z jakąkolwiek z pozostałych metod.
- Test Rorschacha okazał się być dokładniejszy niż mapa ciała przy ocenie rozwoju poznawczego i procesów skojarzeniowych.
- Mapa ciała oferowała znacznie bardziej precyzyjne i szczegółowe informacje o rozwoju klienta i o wieku, w którym pojawiły się problemy. Dostarczała także znacznie dokładniejszych danych potrzebnych do rozpoznania traumy szokowej.
- Ogólnie rzecz ujmując, test Rorschacha i mapa ciała okazały się być dwiema najbardziej wiarygodnymi metodami, co udowodniono dzięki badaniu tych samych pacjentów w przebiegu terapii.
Na pierwszy rzut oka mapa ciała wydaje się być narzędziem dość skomplikowanym, jednak obecnie jej analiza dokonywana jest komputerowo przy wykorzystaniu specjalistycznego oprogramowania, które porządkuje dane o reakcjach setek pojedynczych mięśni i przypisuje je do kategorii struktur charakteru, funkcji ego, traumy szokowej, PTSD i kilku innych. Analityk mapy ciała potrafi korzystać z indywidualnej mapy ciała klienta jako z punktu odniesienia, który oferuje wartościowe informacje na każdym etapie procesu terapii. Przykładowo, mapa ciała pozwala analitykowi określić etap rozwojowy, w którym problem psychologiczny się rozpoczął, rozpoznać traumę szokową oraz PTSD i powiązać je z konkretnym rokiem życia klienta (struktura charakteru), a także z konkretnymi skłonnościami behawioralnymi (funkcje ego). Pozwala to postawić dużo bardziej wiarygodne hipotezy w celu ukierunkowania procesu terapeutycznego.
Bardzo ważną częścią szkolenia w Systemie Bodynamic, która ma na celu osiągnięcie przez terapeutów jak najbardziej precyzyjnej wiedzy, jest nauka i praktyka związana z poznaniem dokładnych anatomicznych ruchów mięśni ludzkiego ciała. Wykorzystuje się w tym celu zarówno atlasy anatomiczne, podręczniki i książki stosowane w różnych profesjonalnych systemach pracy z ciałem (np. medycyna czy fizjoterapia), jak i własne opracowane przez twórców i nauczycieli Bodynamic materiałów specjalistyczne.
